Εισήγηση παρουσίασης
Ανοιχτής Συνέλευσης Αγώνα της Κοινότητας και Αλληλέγγυων (ΑΣΑΚΑ)
Προσφυγικών Αλεξάνδρας
Το Μάρτιο του 2014 πραγματοποιήθηκε η μεταβίβαση από την ET.A.Δ. (Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου) στο ΤΑΙΠΕΔ (Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου) των 137 από το σύνολο των 177 διαμερισμάτων που κατείχε στο κτηριακό συγκρότημα των Προσφυγικών της Λ. Αλεξάνδρας.
Με αφορμή το γεγονός αυτό, η Συνέλευση Κατειλημμένων Προσφυγικών (ΣΥ.ΚΑ.ΠΡΟ.) θα απευθύνει ανοιχτό κάλεσμα για τη δημιουργία μιας νέας, διευρυμένης συνέλευσης, που θα αποτελείται από κατοίκους της γειτονιάς, από μέλη της ΣΥΚΑΠΡΟ, όσο κι από άτομα που δεν κατοικούν στη συγκεκριμένη γειτονιά, αλλά που, ωστόσο, επιθυμούν να τη στηρίξουν έμπρακτα.
Έτσι, δημιουργήθηκε η Ανοιχτή Συνέλευση Αγώνα της Κοινότητας & Αλληλέγγυων των Προσφυγικών της Λ. Αλεξάνδρας, με αρχικό της σκοπό τη διεύρυνση της αντίστασης της γειτονιάς απέναντι στην καταστολή, και ακολούθως, την ενίσχυση των δομών και των δράσεων της οργανωμένης κοινότητας.
Η λειτουργία της ΑΣΑΚΑ δεν είναι ανταγωνιστική με άλλα οργανωμένα κομμάτια της γειτονιάς. Αντιθέτως, ο πλούτος των κοινωνικών υποκειμένων που συλλογικοποιούνται μέσα από διακριτούς ρόλους, δημιουργεί προϋποθέσεις μιας πληρέστερης αντίληψης πάνω στο κοινωνικό πεδίο των Προσφυγικών.
Η δημιουργία της Συνέλευσης έλαβε υπόψη της και τον τρόπο οργάνωσης των καταληψιών κατοίκων, οι οποίοι, από την αρχή έθεταν το ζήτημα της απόρριψης του μοντέλου των “νησίδων ελευθερίας” και την άρρηκτη σύνδεση των προσφυγικών με το ευρύτερο κίνημα και τον αγώνα.
Με βάση αυτό, η δραστηριοποίηση της Συνέλευσης δεν θα μπορούσε να περιοριστεί μόνο σε μια εργασία βελτίωσης των εσωτερικών συνθηκών της γειτονιάς, γεγονός που θα της προσέδιδε τα χαρακτηριστικά του πρόσκαιρου και της φιλανθρωπίας.
Έτσι, από την πρώτη στιγμή της δημιουργίας της Συνέλευσης, δόθηκε ο προσανατολισμόςτης οργανωμένης παρέμβασης με κινηματικούς όρους και έξω από τη γειτονιά. Στο πλαίσιο αυτό ήταν και η περσινή πορεία για τη προάσπιση της γειτονιάς απέναντι στα σχέδια εκποίησής της από το ΤΑΙΠΕΔ, στην οποία συμμετείχαν κάτοικοι των Προσφυγικών όσο και οι αλληλέγγυοι.
Από την αρχή της δημιουργίας της, η ΑΣΑΚΑ έλαβε ενεργό ρόλο στα ζητήματα που προέκυπταν στη γειτονιά των προσφυγικών.
Ενδεικτικά μπορούμε να αναφέρουμε:
Τη συνεργασία των αλληλέγγυων μαζί με τους οργανωμένους κατοίκους-καταληψίες για την επισκευή των κτιρίων στο εσωτερικό τους, (όσο και των εσωτερικών χώρων των δομών της οργανωμένης κοινότητας), καθώς και της από κοινού κινητοποίησης για την εξεύρεση των απαραίτητων υλικών πόρων για τις ανάγκες αυτών των εργασιών.
Είναι σημαντικό, εδώ, να τονίσουμε ότι το πλαίσιο της κοινοκτημοσύνης, των κατοικιών και των χώρων των Δομών, που είχε τεθεί από το οργανωμένο κομμάτι των καταληψιών, γίνεται αντιληπτό τόσο από το κομμάτι των αλληλέγγυων, όσο και από την ευρύτερη κοινότητα.
Οι εργασίες συντήρησης, λοιπόν, εδράζονται πάνω στην κοινή αντίληψη ότι τα κτίρια είναι μέρος ενός κοινού εγχειρήματος, και όχι ενός χώρου ατομικών ή ιδιωτικών συμφερόντων.
Παράλληλα, υπήρξε ενεργός εμπλοκή της Συνέλευσης και συμμετοχή της στα μόνιμα προβλήματα των Προσφυγικών, η οποία υπήρξε κρίσιμη και είχε να κάνει με ζητήματα κοινωνικού κανιβαλισμού και εκμετάλλευσης αδύναμων κομματιών της κοινότητας από οργανωμένες παρασιτικές ομάδες (μαφίες).
Ο αλληλέγγυος κόσμος δεν δίστασε και δεν υποχώρησε μπροστά στις συνέπειες αυτών των συγκρούσεων, δηλαδή σε σχέση με την εμπλοκή της αστυνομίας αλλά και την υπόθεσης μιας δικαστικής εξέλιξης, με την οποία ήρθαν αντιμέτωπα άτομα της συνέλευσης. Η από κοινού αντιπαράθεση με αυτές τις ομάδες, ανέπτυξε τη δυναμική αυτού του αγώνα και η έμπρακτη στήριξη προς το οργανωμένο κομμάτι των καταληψιών κατοίκων δημιούργησε το πεδίο για τη συνολική απομάκρυνσή τους από τη γειτονιά.
Στη διάρκεια των 16 μηνών που λειτουργεί η Ανοιχτή Συνέλευση, το Παιδικό Στέκι που προϋπήρχε, πλαισιώθηκε και ενισχύθηκε από τους αλληλέγγυους, και εξελίχθηκε, πια, ως Δομή της ΑΣΑΚΑ.
Πριν από τη δημιουργία της ΑΣΑΚΑ το παιδικό στέκι φιλοξενούνταν στο χώρο της Συνέλευσης Κατειλημμένων Προσφυγικών. Επιχειρήθηκε και κατορθώθηκε όμως, μέσα από τις διεργασίες της Συνέλευσης να ανοιχτεί ένας χώρος αποκλειστικά γι’ αυτό, γεγονός που οδήγησε στην ουσιαστική αναβάθμισή του.
Όλα τα προηγούμενα χρόνια, έως και σήμερα, υπάρχει μια πολύ μεγάλη και διαρκής προσπάθεια, απ’ το οργανωμένο κομμάτι των κατοίκων καταληψιών, να βρεθούν λύσεις στα θέματα υγείας της γειτονιάς. Πάνω στην εμπειρία αυτή και τις συλλογιστικές που είχαν αναπτυχθεί, σημαντικά βήματα έγιναν και στο πλαίσιο της ΑΣΑΚΑ, με τη σύσταση μιας Ομάδας Υγείας που επιχειρεί να συγκροτήσει συνολικά τα ζητήματα αυτά, σχετικά με την υγεία (σωματική και ψυχική) των κατοίκων των Προσφυγικών, όσο και την προώθηση των αποκλεισμένων, από περίθαλψη και ασφάλεια, σε νοσοκομεία.
Ένα άλλο κομμάτι το οποίο ενισχύθηκε, εξίσου, από τους αλληλέγγυους είναι αυτό της νομικής βοήθειας, που έχει να κάνει με την επίλυση των προβλημάτων των χωρίς χαρτιά μεταναστών κατοίκων της κοινότητας.
Πέρσι τον Ιούνιο, έγινε στη γειτονιά το 2ο Αντιφασιστικό Φεστιβάλ Παραστατικών Τεχνών, το οποίο πλαισιώθηκε από την ΑΣΑΚΑ, όσο και ευρύτερα από τα άτομα της κοινότητας και ήταν ένα πρώτο βήμα ώστε να ανοίξει το ζήτημα των Προσφυγικών σε ευρύτερες κοινωνικές ομάδες.
Επίσης, από αλληλέγγυους δημιουργήθηκε ένα μεγάλο αρχείο υλικού αντιπληροφόρησης σχετικά με την κοινότητα των προσφυγικών (ντοκιμαντέρ, φωτογραφικό αρχείο, κ.α.).
Επιπρόσθετα,αναφέρουμε και τη συμμετοχή της Συνέλευσης της κοινότητας και των αλληλέγγυων σε ευρύτερες κινηματικές διαδικασίες, όπως η συμμετοχή της στις παρεμβάσεις για τον Γάλλο αγωνιστή Ρεμύ Φρεζ, δολοφονημένου από τη γαλλική χωροφυλακή, κατά τη διάρκεια διαδηλώσεων στη Νάντη.
Η βάση δημιουργίας της ΑΣΑΚΑ και η συμμετοχή σ’ αυτήν εκφράζει την έμπρακτη αλληλεγγύη μας όσον αφορά το παρόν και το μέλλον των Προσφυγικών, μέσα από τον αγώνα και τα χαρακτηριστικά που δίνουν σ’ αυτόν οι οργανωμένοι κάτοικοι, καθώς επίσης και απέναντι στις επιθέσεις που δέχονται, τα τελευταία χρόνια, παράλληλα/ταυτόχρονα με την κρατική καταστολή, η οποία τον τελευταίο χρόνο πήρε και τις μορφές οικονομικής αξιοποίησης (ΤΑΙΠΕΔ) ή εξευγενισμού (gentrification) και αλλαγής χρήσεως της γειτονιάς (προτάσεις ΣΥΡΙΖΑ, ΜΚΟ κλπ).
Η ύπαρξη και μόνο των Προσφυγικών, από μόνη της, αποτελεί αυτόνομο πεδίο σύγκρουσης των καταπιεσμένων με το κράτος και την κάθε μορφή αλλοτρίωσης.
Η οργανωμένη κοινότητα αναφέρεται στα προσφυγικά με το σύνολο των προβλημάτων και των ζητημάτων της γειτονιάς, επιχειρώντας πάνω στο κοινωνικό με όρους κοινότητας. Η αυτοοργάνωση που προτάσσεται, επιδιώκει να ριζώσει και να απλωθεί σε όλη τη γειτονιά. Η λειτουργία της δεν αφορά άτομα που συνεταιρίζονται μεταξύ τους ή που καλούνται να είναι διαχειριστές πρακτικών ζητημάτων, αλλά συγκροτείται πάνω στην αντίληψη της γειτονιάς, δηλαδή στη δημιουργία ενός ανοικτού κοινωνικού πεδίου διάδρασης, που αποτελεί και τη βασική συνθήκη μιας κοινότητας.
Οι συνελεύσεις της κοινότητας (Α.Σ.Α.Κ.Α. και ΣΥ.ΚΑ.ΠΡΟ.) και οι δομές τους συγκροτούν τον πυρήνα της αυτοθέσμισης, αλλά ταυτόχρονα αντιλαμβάνονται τον εαυτό τους ως δημιουργικό κομμάτι της γειτονιάς.
Στα ζητήματα που προκύπτουν, η αυτοοργανωμένη κοινότητα εδαφικοποιεί τη συλλογικοποίηση με την επανοικειοποίηση των πόρων και του χώρου. Οι δομές αυτοδιαχείρισης διαμορφώνουν ένα νέο κοινό τόπο, ανοιχτό στις ανάγκες, στις ικανότητες και στη συλλογική δυνατότητα των κατοίκων και επιχειρούν να δώσουν απαντήσεις στο καθημερινό, καθώς δεν υπάρχουν περιθώρια αποστασιοποίησης, αφηρημένων προσεγγίσεων και δογματισμών.
Έτσι, το πραγματικό πεδίο σύγκρουσης που θέτουν τα Προσφυγικά είναι το πώς, μέσα στο κατακερματισμένο νεοφιλελεύθερο τοπίο των χρηματαγορών, μπορούν να ανασυσταθούν οι κατεδαφισμένες σχέσεις, και πώς μια γειτονιά προσπαθεί να οργανωθεί με όρους αυτοδιαχείρισης, κοινοκτημοσύνης, αλληλοβοήθειας σε πραγματικό χρόνο και τόπο. Στην καθημερινότητα.
Και μόνο η ύπαρξη των Προσφυγικών, ως κοινωνικό έδαφος, με το μωσαϊκό της σύνθεσής τους και των πολύμορφων προβλημάτων και ζητημάτων που ενυπάρχουν στην καθημερινή ζωή, αποτελεί ένα προωθημένο πεδίο διεκδικήσεων. Στα Προσφυγικά, αποκαλύπτεται σε οξύ βαθμό η νεοφιλελεύθερη κοινωνική μηχανική, που στοχεύει, πριν από όλα, στην αφομοίωση ή και τη διάλυση κάθε έννοιας αντίστασης και αυτοοργάνωσης εν τη γενέσει τους.
Αντιλαμβανόμαστε τη γειτονιά των προσφυγικών, ως τη διαρκή αφήγηση της βιωμένης αλλά και της μελλοντικής μνήμης των καταπιεσμένων και σε άρρηκτη σχέση με το κοινωνικό φαντασιακό που αναζητούμε.
Είναι, μεταξύ άλλων, μια συνολική προσπάθεια πάνω στους τομείς της Αυτοδιεύθυνσης. Που βλέπει τη διασφάλιση του στοιχειώδους δικαιώματος της Στέγης, πολύ πιο πέρα από ένα ατομικό δικαίωμα, αλλά ως μια συλλογική συνείδηση και διεκδίκηση για τα άτομα της γειτονιάς, με όρους κοινότητας. Η Στέγη για εμάς δεν αποτελεί μια ατομική υπόθεση, μια ιδιωτική αναζήτηση. Στη διερεύνηση για τις μελλοντικές κοινότητες αγώνα, στην εργασία πάνω στην Αυτοδιεύθυνση, η Στέγη έρχεται, ως μια παράμετρος και μόνο, ώστε να συνολικοποιήσει και να εδαφικοποιήσει τα ζητήματα της ημερήσιας διάταξης.
Έτσι λοιπόν, όταν ένα παράθυρο ανοίγει στα προσφυγικά, από τη μια πλευρά του δρόμου και αντικρύζεις το παράθυρο του απέναντι σπιτιού, εμείς καταλαβαίνουμε ότι, στο μεταξύ διάστημα, δεν υπάρχει απλά ένας “κενός χώρος” κάποιων μέτρων για αυτοκίνηση ή για περιδιάβαση, αλλά ένας χώρος έμπλεος ιδεών, διεκδικήσεων, παιχνιδιού, συναντήσεων, αναγκαιοτήτων και καθημερινής ζωής που θέλουμε να μας ενώνει.
Έτσι, τόσο για τα άτομα της κοινότητας όσο και για τους αλληλέγγυους, δεν υπάρχουν “κενοί χώροι” στα Προσφυγικά. Αντίθετα, μάλιστα, η διεκδίκηση και η ανασύσταση του συλλογικού και της γειτονιάς αρχίζει απ’ τα πεζοδρόμια και τους δρόμους των Προσφυγικών. Καμιά γειτονιά δεν μπορεί να υπάρξει με σπίτια αποκομμένα μεταξύ τους, από ουδέτερες ή νεκρές ζώνες ή χωρικά σημεία αντικοινωνικών πρακτικών, που περιορίζουν την έννοια της κατοικίας μέσα σε ένα διαμέρισμα. Σε αυτές τις πρακτικές στεκόμαστε απέναντι και αντίθετοι. Γνωρίζουμε ότι οι γειτονιές πάντοτε περιείχαν στο εσωτερικό τους, όχι μόνο τις συναντήσεις, αλλά και τις συγκρούσεις, μέσω των οποίων θέτονταν οι όροι και βρίσκονταν οι απαντήσεις συνύπαρξης, συμβίωσης και συνεργασίας, δημιουργούνταν οι εσωτερικές ισορροπίες της κοινότητας.
Η επανοηματοδότηση της έννοιας του κοινόχρηστου, ελεύθερου χώρου είναι μια προέκταση του πως αντιλαμβανόμαστε και διεκδικούμε τη ζωή συνολικά, μέσα κι έξω από τα σπίτια. Από τη μία πλευρά, οι δημόσιοι, ελεύθεροι χώροι δεν είναι εκείνο το αυθαίρετο πεδίο στο οποίο μπορούν να ασκούνται κρατικές πολιτικές, γιατί εμείς ορίζουμε το δημόσιο ως συλλογικό και όχι ως κρατικό. Κατ’ επέκταση, από την άλλη πλευρά, οι δημόσιοι, ελεύθεροι χώροι των Προσφυγικών δεν είναι, επίσης, ούτε ένα πεδίο ατομικών αυθαιρεσιών κι εχθρικών συμπεριφορών, όταν, ιδιαίτερα αυτές, πλήττουν τις σχέσεις, όσο και τους όρους μιας αυτοοργανωμένης γειτονιάς.
Βλέπουμε τους ελεύθερους χώρους της γειτονιάς ως το μονοπάτι εκείνο που συνδέει την μια πόρτα με την άλλη, την μια οικογένεια με την άλλη, και το χωρικό είναι εκείνο που νοηματοδοτεί το άυλο όσο και το υλικό, συμπυκνώνοντας αγώνες, ιδέες και ζωές, τις σχέσεις ανάμεσα στα μέλη της κοινότητας.
Έτσι, τα ζητήματα που όλα αυτά τα χρόνια θέτονται σε επεξεργασία απ’ την οργανωμένη κοινότητα, διαφεύγουν κατά πολύ της στάσης όσων ενστερνίστηκαν απέναντί μας τον πρακτικισμό, τον ατομισμό και την ιδεολογικοποίηση των “προσωπικών” σχέσεων, όσο και του παρεΐστικου.
Μέσω αυτών, κατ’ ουσίαν αποπολιτικοποίησαν το ζήτημα των Προσφυγικών και συνεχίζουν να το κάνουν.Όμως η αποπολιτικοποίηση αυτή, είναι ένα μεγάλο πολιτικό ζήτημα για εμάς.
Γιατί ούτε πολιτικές προτάσεις έκαναν, που να συμβάλλουν στην οργάνωση και την αντίσταση της γειτονιάς, ούτε θέσεις διαβάσαμε για το πως συνδέουν τη πολιτική τους θεωρία με το κοινωνικό στην περίπτωση του αγώνα της κοινότητας των Προσφυγικών.
Αντίθετα, έως και σήμερα, οι πρακτικές αυτές συνεχίζουν να αναζητούν έξωθεν μαρτυρίες και αλήθειες, μέσω παραπληροφόρησης, αφισοκολλήσεων ή κειμένων. Δια μέσω αυτών, μετατοπίζεται και στρεβλώνεται, υποβιβάζεται και αποσιωπάται το υπαρκτό πλαίσιο των ζητημάτων των Προσφυγικών.
Τις πολιτικές και τις επιθέσεις που στρέφονται ενάντια στα Προσφυγικά και στις διεκδικήσεις των οργανωμένων κατοίκων, τις αξιολογούμε στη βάση των αποτελεσμάτων και των ζημιών που προκαλούν στην κοινότητα.
Αυτό είναι το στοιχείο που συνδέει τις διαφορετικές μορφές καταστολής, περιστολής ή επιχειρούμενης κατάργησης της γειτονιάς των Προσφυγικών και όχι τόσο η πολιτική καταγωγή των επιτιθέμενων, που θα έπρεπε να υπολογίσουμε, περισσότερο ή λιγότερο.
Η Ανοικτή Συνέλευση Αγώνα Κοινότητας και Αλληλέγγυων, οργάνωσε και παρουσιάζει το τριήμερο «Συλλογικές Αντιστάσεις και Αυτοοργάνωση της Κοινότητας των Προσφυγικών Αλεξάνδρας» για να κάνει γνωστό το περιεχόμενο και τους όρους που η οργανωμένη κοινότητα επιχειρεί πάνω στο κοινωνικό έδαφος των Προσφυγικών αλλά και να δοθεί ένα τέλος στην παραπληροφόρηση σχετικά με αυτόν τον αγώνα.
Οι κάτοικοι των Προσφυγικών δεν είναι πια μόνοι τους. Η ΑΣΑΚΑ αποτελεί το διευρυμένο πεδίο συνεργασίας, οργάνωσης και υπεράσπισης αυτού του αγώνα.
Αυτό το τριήμερο αντιπληροφόρησης, σχετικά με τα Προσφυγικά Αλεξάνδρας, είναι το αποτέλεσμα ενός αξιακού που δεν έμεινε στα λόγια, αλλά που διεκδικήθηκε και έγινε πράξη, απ’ όλα τα μέρη της ΑΣΑΚΑ: της ισότιμης συμμετοχής στις Συνελεύσεις, της από κοινού συμμετοχής στις δομές όσο και στις προβληματικές της κοινότητας, της πραγμάτωσης της δυνατότητας να συμμετέχουμε και να συναποφασίζουμε από κοινού.
Στην Ανοικτή Συνέλευση Αγώνα Κοινότητας και Αλληλέγγυων, δεν υπάρχουν κάποιοι αλληλέγγυοι προς κάποιους αγωνιζόμενους. Τα όρια της αλληλεγγύης ζητάμε να διευρυνθούν: αλληλέγγυοι και αγωνιζόμενοι, πια, να μην διαχωρίζονται, – να είμαστε κάθε στιγμή ταυτόχρονα και τα δύο.
Για την κοινωνική χειραφέτηση, για την κοινωνική αυτοδιεύθυνση
Για τη διασύνδεση των συλλογικών αντιστάσεων